2500 yılı aşkın süredir baharat olarak kullanılan karabiberin bugün kolayca ulaşabileceğimiz, yemeklerimize hoş koku ve tat katan bir “bahar” olana kadar çok tehlikeli yolculuklardan geçtiğini, uğruna servetlerin kaybedildiğini, servetlerin kazanıldığını, yanlışlıkla da olsa yeni bir kıta keşfedildiğini, ilk borsanın, ilk sömürgeciliğin, ilk merkez bankasının, ilk iş bulma kurumunun ve hatta kapitalizmin başlangıcına sebep olduğunu biliyor muydunuz?
İşte yüzyıllar süren bu tehlikeli yolculukta ilk ulaşılmak istenen baharatlardan biri şimdilerde her restoran masasında olan, evimizden eksik etmediğimiz ve zamanında gramı gümüşle, hatta altınla eşdeğer tutulan karabiberdir. Anavatanı Hindistan’ın güneyinde bulunan Malabar bölgesi olarak bilinen karabiber bir sarmaşık türüdür. Salkımdaki biberler kızarmaya başladığında toplanır, bir gece oda sıcaklığında bekletilir ve ertesi gün dezenfekte edilmek için kaynar suya batırılır. Böylece biber tanelerinde fermantasyon başlar ve başlangıçta kırmızı renkli olan biberler siyaha dönüşür.
Karabiberin halk arasında bilinen 4 farklı rengi mevcuttur. Bunlar kara, beyaz, yeşil ve kırmızı biberdir. Bilinmeyen detay ise kırmızı tane biber diye anılan biberin karabiber ailesi olan “piperis” ailesinden değil, “schinus” ailesinden geldiği, yani aslında bir karabiber çeşidi olmadığıdır. Kırmızı tane biber diye anılmasının nedeni ise yalnızca şekil itibari ile karabibere benzemesidir.
Türkiye’de karabiber, tıpkı tuz gibi her yemeğe eklenen ve yakıştığı düşünülen bir baharattır ve kullanımı yaygındır, bu nedenle de kullanım alanları az çok bilinir. Gerek karabiberin kullanım alanları ile aşina olanlar için, gerekse bilgisi olmayanlar için alternatif kullanım alanları şu şekilde listelenebilir:
- ananas
- baharatlı kek
- sütlü çay
- domates ve domatesli soslar
- krema
- limonlu biftek
- deniz ürünleri (yengeç, ıstakoz, okyanus lokumu)
- ördek
- çorba
- yahni
- av hayvanları
Karabiber hakkında enteresan bilgiler:
Bir rivayete göre 15. yüzyılda tek bir karabiber çuvalının bir insan hayatından daha değerli olduğu söylenir.
Bir şeyin değerli olduğunu anlatmak için kullanılan deyiş: “Karabiber gibi pahalı”
Yves Saint Laurent’in Opium adlı ünlü parfümü karabiber içerir.
Fatih Sultan Mehmet zamanında sarayda bir ayda 10 okka, yani 13kg karabiber kullanılırdı.